کلاهبرداری به روش صفر و یک
گزارشی از سوء استفاده های مجازی
یکی از ترفندهای رایج کلاهبرداری های اینترنتی کلاهبرداری از طریق ایمیل است که به کلاهبرداری نیجریه یی مشهور شده است. طی دهه گذشته طعمه های فراوانی را در میان افراد پیدا و از آنها سوءاستفاده کرده است. در این نوع از کلاهبرداری، مجرمان با ارسال ایمیل های فریبنده سعی در اغفال کاربران و دریافت وجه به بهانه های مختلف از آنان را دارند
به نظرم یکی اینکه می ترسن که درگاه اینترنتیش تقلبی باشه، یعنی پولشون بسوزه. می ترسن جنس FAKE (تقلبی) باشه و اینکه هر چیزی رو که میخوان لزوما تو اینترنت پیدا نمیشه
سهیل خان محمدی/ تبهکاران برای کلاهبرداری ها یا سرقت های بزرگ، دیگر ناگزیر نیستند با حفر تونل های زیرزمینی و از کارانداختن آژیرهای خطر وارد بانک ها شوند و برای گشودن گاو صندوق های ثروتمندان از هفت خوان رمز و راز چشم های الکترونیک بگذرند یا احتمالا با خطر رگبارهای گلوله های محافظان مسلح روبه رو شوند. امروز به جای این گونه سرقت های کلاسیک، نقابداران دنیای مجازی با فشردن کلیدهای کیبورد کامپیوترها از راه دور گاوصندوق های مجازی را در هر نقطه از جهان می گشایند و میلیاردها دلار از حسابی به حساب دیگر انتقال می دهند.
کلاهبرداری در تمام طول تاریخ به روش های مختلف صورت گرفته است. از اغوا کردن انسان های اولیه و به دست آوردن سهم بیشتر از شکار یا به دست آوردن پول کارگران در دوران شکوفایی صنعت به روش های مختلف البته در این بین کسانی مانند ویکتور لوستیگ هم بوده اند که موفق شد سه دفعه برج مشهور ایفل را بفروشد. اما با ورود به قرن بیستم و اشاعه سریع تکنولوژی در جوامع بشری و از همه مهم تر نفوذ اینترنت در بخش های مختلف اکثر نظام های بشری و رشد بی رویه دنیای وب، این بستر برای کلاهبرداران عصر نوین ایجاد شد تا به روش های جدیدی برای کلاهبرداری روی بیاورند.
روش های بسیار زیادی را کلاهبرداران برای انجام کارهای خود در شبکه وب مورد استفاده قرار می دهند به گونه یی که گاهی دولت ها و پلیس از جلوگیری آنها عاجز می شوند و تنها می توانند افراد یک جامعه را نسبت به آن خطر آگاه کنند. به طور مثال ربودن اطلاعات خصوصی و بانکی افراد، ایجاد فروشگاه های مجازی غیرمجاز و صد ها گونه دیگر کلاهبرداری که شاید تنها در محیط مجازی قابل اجرا باشد.
یکی از ترفندهای رایج کلاهبرداری های اینترنتی کلاهبرداری از طریق ایمیل است. این روش که به کلاهبرداری نیجریه یی مشهور شده است. طی دهه گذشته طعمه های فراوانی را در میان افراد پیدا و از آنها سوءاستفاده کرده است. در این نوع از کلاهبرداری، مجرمان با ارسال ایمیل های فریبنده سعی در اغفال کاربران و دریافت وجه به بهانه های مختلف از آنان را دارند.
کلاهبردار با ارسال ایمیل به افراد قربانی و جعل عناوین مختلف از جمله تاجری ورشکسته، شاهزاده یی مخلوع یا وکیل خانواده یی که بزرگ آن خانواده فوت کرده یا برنده شدن در یک لاتاری (قرعه کشی و بخت آزمایی) سعی در فریب کاربران و اخاذی از آنان دارد و ابتدا با مبالغ ناچیز به این امر می پردازد و گاهی برای آنکه اعتماد فرد مورد نظر را جلب کند یکسری اطلاعات غیر واقعی را در اختیار وی قرار می دهد و سپس مبلغ موردنظر خود را افزایش می دهد و زمینه را برای کلاهبرداری های بیشتر آماده می کند.
اما روش های کلاهبرداری در فضای سایبری تنها معطوف به دنیای وب نیست. در یکی از جدیدترین این روش ها، فرد کلاهبردار به این صورت عمل می کند که ابتدا با شماره های پولی مخابرات قرار داد منعقد می کنند. این شماره ها که بیشتر ۱۲ رقمی هستند در صورتی که فردی به هر دلیلی با آن تماس بگیرد، مبلغی بابت تماس از فرد تماس گیرنده کسر خواهد شد و در حساب فرد صاحب شماره واریز می شود. شاید در ابتدای امر این مبلغ بسیار ناچیز به نظر آید اما این افراد با استفاده از سرویس های ارسال پیامک انبوه نیز افراد بسیاری را با انواع شگرد ها ترغیب به تماس با شماره مورد نظر خود می کنند.
در این صورت اگر برای نمونه در یک روز تعداد ۱۰۰ نفر با شماره مورد نظر تماس حاصل کنند و مبلغ تنها هزار تومان از روی قبض آنها اضافه شود، روزانه بالغ بر ۱۰۰هزار تومان و در ماه بیش از سه میلیون تومان فرد کلاهبردار به دست آورده است.
در راستای روش های جدید کلاهبرداری اینترنتی چندی پیش پایگاه اطلاع رسانی پلیس فتا با صدور مطلبی در مورد خرید آنلاین، به صورت جدی از کاربران فروشگاه های مجازی خواست تا با رعایت اصول ایمنی از این امکان دنیای وب استفاده کنند.
به دلیل آنکه در این روش کلاهبرداری فرد با ایجاد فروشگاه های غیرمجاز و ثبت نشده اقدام به فروش محصولات می کند اما گاهی اوقات این فروشگاه ها به روش های مختلف از کاربران خود کلاهبرداری می کنند. در روش اول امکان آن است که فرد بعد از ارسال مبلغ مورد نظر هرگز کالای خریداری شده را تحویل نگیرد و زمانی که با شماره تلفن های درج شده در سایت تماس می گیرد با این موضوع روبه رو بشود که همچنین مکانی اصلا وجود خارجی ندارد و تنها روی شبکه وب ثبت شده است.
اما روش دوم که از طریق خرید آنلاین ممکن است مورد استفاده افراد سودجو قرار بگیرد این است که بعد از پرداخت مبلغ مشخصی برای کالایی مشخص، محصولی با کیفیت پایین تر از آنچه گفته شده است برای خریدار ارسال شود.
در روش کلاهبرداری در فروشگاه های مجازی که در بالا ذکر شد شاید با خسارت مالی ناچیزی روبه رو شویم اما در جدیدترین روش کلاهبرداری که فروشگاه های مجازی مورد توجه قرار داده اند امکان از دست دادن تمام موجودی در یک عابر بانک وجود دارد. در این روش که اصل آن با دزدیدن اطلاعات عابر بانک فرد خریدار است. کاربر پس از انتخاب کالا به درگاه پرداخت الکترونیکی یکی از بانک های طرف قرار داد فروشگاه راهنمایی می شود، در بعضی از مواقع کلاهبرداران با جعل صفحات درگاه پرداخت الکترونیکی بانک ها، شما را به صفحاتی هدایت می کنند که آدرسی بسیار شبیه آدرس بانک اصلی دارند. در صورت عدم دقت خریدار و ورود اطلاعات کارت بانکی خود شامل شماره کارت، رمز عبور، cvv۲ و تاریخ انقضای کارت، این اطلاعات را در سیستم خود ثبت کرده و عملا امکان هرگونه اقدامی را با حساب و موجودی قربانی دارند.
روابط عمومی پلیس فتا در این رابطه می گوید: کاربران باید دقت کنند که حتما آدرس صفحه درگاه پرداخت الکترونیکی متعلق به همان بانکی باشد که آرم و لوگوی آن را در صفحه مشاهده می کنید.
با توجه به آنکه در سالیان گذشته بارها از رسانه های مختلف با اخباری از این دست روبه رو شدیم که افرادی در دام کلاهبرداران اینترنتی قرار گرفته اند، متاسفانه دوباره با این موضوع روبه رو می شویم که افراد بسیاری از تمامی اقشار جامعه گرفتار این افراد سودجو می شوند.
اما در این بین نوع دیگری کلاهبرداری با استفاده از وب وجود دارد که نه تنها امکان آن می رود که فرد مخاطب از نظر مالی آسیب برساند بلکه می تواند از لحاظ معنوی خسارات جبران نا پذیرتری را به بار بیاورد. در این سبک کلاهبرداری افراد با جعل عنوان فرد دیگری یا استفاده از عکس های شخصی شما در فضای مجازی اقدام به باج خواهی جهت انتشار ندادن در سطح وسیع اطلاعات شما یا ساختن پروفایل های جعلی و استفاده از آنها برای مقاصد خرابکارانه یا کلاهبرداری با استفاده از اطلاعات شخصی کاربر
مورد نظر است.
در روش کلاهبرداری با شیوه به سرقت بردن اطلاعات شخصی، امکان آن است که فرد با توجه به جایگاه خاصی که در جامعه دارد برای به دست آوردن اطلاعات خاص مورد هجوم قرار گیرد یا افراد عادی جامعه بدون دلیل خاصی و تنها به این خاطر که کاربر مورد نظر رعایت شرایط ایمنی را در محیط مجازی انجام نداده است مورد دستبرد قرار می گیرد.
اما دنیای مجازی جدا از دنیای واقعی ما و به خصوص جوانان نیست. با گسترش تلفن های هوشمند و شبکه های مجازی مختلف در سطح وب، تلفیقی فی مابین زندگی مجازی و واقعی ایجاد شده است و همین امر باعث شده است که بسیاری از مشکلات دنیای وب گریبانگیر افراد در دنیای واقعی نیز بشود و گاهی اطلاع درست نداشتند از قوانین جرایم رایانه یی که باعث آن شود که افراد در دام کلاهبردان گرفتار و خود نیز جرمی را مرتکب شوند.
در چند سال اخیر شرکت های هرمی که نوع خاصی از کلاهبرداری در شبکه وب است گریبانگیر افراد بسیاری و به خصوص جوانان شده است. شاید در این میان کمتر کسی باشد که اسمی از چالز پونزی نبرد؛ فردی که مبدع طرح شرکت های هرمی است. او توانست هزاران نفر را بدون آنکه محصولی یا چیزی بفروشد، مجاب کند تا از او چیزی را بخرند یا در شرکت او سرمایه گذاری کنند. یک سیستم هرمی یک شکل از کلاهبرداری است که از بعضی جهات به یک سیستم Ponzi شباهت دارد که همانند آن روی یک باور اشتباه به یک واقعیت ناموجود اقتصادی استوار است که شامل امید برای یک نرخ بی نهایت بالای سود است. این طرح سپس توسط «برنی مدوف» پیگیری شد و پس از مدتی در سراسر جهان و از جمله ایران رواج پیدا کرد. پلیس ایران با اعضای شرکت های هرمی برخورد می کند و قوانینی نیز برای مقابله با این شگرد مجرمانه وضع شده است.
باید توجه داشت با تمام روش های گفته شده، پلیس و روانشناسان جنایی معتقد هستند که کلاهبرداران از هوش بیشتری نسبت به دیگر خلافکاران بهره می برند. اما این به آن معنا نیست که نمی توان جلوی کلاهبرداری افراد شیاد را گرفت. هر فضایی قوانین خاص خود را در مورد امنیت دارد و چه بهتر آن است که با این قوانین آشنا شویم و در جهت حفظ حریم شخصی و حقوقی خود کوشا باشیم.
امید آن است که با توجه به پیشرفت های روز افزون اینترنت در کشورمان شاهد استفاده صحیح و قانونمند از این دنیای بیکران باشیم.
روزنامه اعتماد ( www.etemaad.ir )