چگونه از شر ویروس های کامپیوتری در امان بمانیم؟

طی سال های اخیر با گسترش خطر حملات اینترنتی هر روز شاهد انتشار اخباری گوناگون از جنگ هکرها و ویروس نویسان هستیم. جنگی که اطلاعات حیاتی کاربران اینترنت را هدف قرار داده و ضرر و زیان زیاد و گاه غیر قابل جبرانی را به آنها می زند.

این صدمات می تواند در حد اختلالات و صدمات به بخش های امنیت اطلاعات و صنایع کشوری باشد که بر این اساس بسیاری از کشورهای پیشرفته، سرگرم تهیه سندهای دفاع سایبری هستند. به غیر از این مورد هم اکنون حجم بالایی از تبهکاری های رایانه ای مختص کاربران عادی است و ویروس های بسیاری برای کلاهبرداری از کاربران عادی و هک اطلاعاتی نظیر رمز حساب های بانکی و... منتشر شده اند.

به همین دلیل نیاز به یک ابزار محافظ در مقابل این خطرات برای هر یک از کاربران کالاهای دیجیتالی و کامپیوتری از گوی های موبایل گرفته تا لپ تاپ و کامپیوترهای رومیزی و سرورهای بزرگ و... حس می شود، چرا که کاربرانی که حداقل از یک آنتی ویروس مناسب روی سیستم های خود استفاده می کنند، تا حدود زیادی می توانند بر این مخاطرات غلبه کنند.

اما انتخاب و خرید یک آنتی ویروس مناسب برای برخی از کاربران کالاهای دیجیتالی سخت است و هنگام انتخاب با سوالاتی نظیر چه آنتی ویروسی مناسب ما است؟ چرا باید وقتی نسخه های قابل دانلود وجود دارند بابت خرید آنتی ویروس هزینه کنیم و... مواجه می شوند. با توجه به این موضوع در این بخش ما سعی کرده ایم به برخی از این سوالات پاسخ دهیم. پس اگر به این موضوع علاقه مندید، این مطلب را بخوانید:

آنتی ویروس چگونه ویروس شناسی و ویروس زدایی می کند؟

آنتی ویروس های گوناگونی با برندهای مختلف در بازار وجود دارند و نمونه هایی نیز قابل دانلود در سایت های اینترنتی وجود دارند که تفاوت های عمده ای بین عملکرد آنها وجود دارد. نرم افزارهای آنتی ویروس فایل ها و به شکل کلی حافظه کامپیوتر کاربر را با روش های مشخصی اسکن و بررسی می کند تا آلودگی های سیستم را پیدا کند. در حالت کلی آنتی ویروس ها از دو تکنیک اصلی برای رسیدن به اهدافشان استفاده می کنند:

۱. روش مبتنی بر کد (امضا)

در این روش با استفاده از یک دیکشنری ویروس که حاوی امضای ویروس های شناخته شده است، احتمال وجود ویروس های شناخته شده در فایل ها مورد بررسی و آزمایش قرار می گیرند. در حال حاضر اغلب برنامه های آنتی ویروس از این تکنیک استفاده می کنند. به بیان کلی تر در این شیوه، رایانه میزبان، درایوهای حافظه و یا فایل ها با هدف پیدا کردن الگویی که نشان دهنده یک بدافزار باشد، مورد جست وجو قرار می گیرند. این الگوها معمولا در فایل هایی به نام فایل های امضا ذخیره می شوند. فایل های مذکور توسط فروشندگان نرم افزارهای آنتی ویروس طبق یک برنامه منظم به روزرسانی می شوند تا قادر باشند بیشترین تعداد ممکن حمله های بدافزاری را شناسایی کنند. مشکل اصلی تکنیک بررسی امضا این است که نرم افزار آنتی ویروس باید قبلا به روز رسانی شده باشد تا بتواند به مقابله و خنثی سازی بدافزارها بپردازد و لذا بدافزارهای جدیدی که هنوز شناسایی نشده و به فایل های امضا اضافه نشده اند تشخیص داده نمی شوند.

۲: روش مبتنی بر رفتار

روش مبتنی بر رفتار بر خلاف روش پیشین تنها در تلاش برای شناسایی ویروس های شناخته شده نیست و به جای آن رفتار همه برنامه ها را نظارت می کند. این تکنیک سعی در تشخیص انواع شناخته شده و همچنین انواع جدید بدافزار دارد و این کار را از طریق جست وجوی ویژگی های عمومی و مشترک بدافزارها انجام می دهد. برای مثال اگر یک برنامه سعی در نوشتن داده بر روی یک برنامه اجرایی دیگر را داشته باشد، این رفتار به عنوان یک رفتار مشکوک شناسایی شده و به کاربر هشدار لازم داده می شود. سپس از او در مورد اینکه چه کاری باید انجام شود، سوال می شود. آنتی ویروس های مبتنی بر رفتار بر خلاف آنتی ویروس های مبتنی بر امضا از رایانه در برابر ویروس های جدید نیز که امضای آنها در هیچ دیکشنری موجود نیست، محافظت به عمل می آورند. البته مشکل این آنتی ویروس ها تعداد زیاد تشخیص های مثبت اشتباه و هشدارهای به کاربر است که موجب خستگی و سر رفتن حوصله کاربران می شود. در صورتی که کاربران به همه هشدارها پاسخ Accept را بدهند عملا آنتی ویروس بلااستفاده شده و کارایی خود را از دست خواهد داد، به همین دلیل آنتی ویروس ها استفاده از این روش را روز به روز محدودتر می کنند. اغلب آنتی ویروس های تجاری از هر دو روش فوق ولی با تاکید بر روی امضای ویروس، استفاده می کنند.

۳.روش های دیگر:

استفاده از Sandbox

یک روش دیگر برای تشخیص ویروس ها استفاده از sandbox است. یک sandbox سیستم عامل را شبیه سازی کرده و فایل های اجرایی را در این شبیه سازی اجرا می کند. بعد از پایان اجرای برنامه ها sandbox در مورد تغییراتی که ممکن است نشان دهنده ویروس باشد مورد ارزیابی قرار می گیرد. به علت سرعت پایین این روش تشخیص، از آن فقط در صورت تقاضای کاربر استفاده می شود.

فناوری ابر

آنتی ویروس ابری در واقع یک آنتی ویروس مبتنی بر محاسبات ابری است که توسط دانشمندان دانشگاه میشیگان تولید شده است. هر زمان که رایانه یک فایل یا برنامه جدید را دریافت یا نصب کند، یک نسخه از آن به صورت خودکار برای ابر آنتی ویروس ارسال می شود و در آنجا با استفاده از ۱۲ تشخیص دهنده متفاوت که با یکدیگر کار می کنند، مشخص می شود که آیا باز کردن فایل یا برنامه مذکور امن است یا خیر.

تشخیص آنلاین

برخی وب سایت ها امکان بررسی فایل های بارگذاری شده توسط کاربر به صورت آنلاین را فراهم می کنند. این وب سایت ها از چندین تشخیص دهنده ویروس به صورت همزمان استفاده می کنند و گزارشی را در مورد فایل های بارگذاری شده برای کاربر تهیه می کنند.

نکاتی برای خرید آنتی ویروس مناسب

در حال حاضر نرم افزارهای ضد ویروس در برندهای گوناگون و انواع مختلفی در بازار موجودند که تقریبا عملکرد یکسانی دارند و همین تنوع زیاد می تواند موجبات سردرگمی خریداران را هنگام انتخاب فراهم آورد. به همین دلیل اکثرا به توصیه های فروشنده یا با استناد بر تجربه دوستان و آشنایان برای خرید اقدام می کنند. صرف نظر از انتخاب برند، مجموعه نکاتی باید هنگام خرید آنتی ویروس مورد توجه قرار گیرد که در این بخش ما به بیان برخی از آنها می پردازیم:

۱. آنتی ویروس اورجینال خریداری کنید:

مهم ترین عاملی که هنگام خرید یک محصول امنیتی باید در نظر بگیرید اصل (اورجینال) بودن محصول و خودداری از خرید محصولات قفل شکسته موجود در بازار است. این موضوع (اورجینال بودن آنتی ویروس ) نه تنها باعث می شود تا به درستی از اطلاعات دیجیتال شما حفاظت شود، بلکه آنتی ویروس با به روز رسانی در طی زمان شما را در مقابل آلودگی جدید نیز محافظت می کند. برای تهیه محصولات اورجینال می توانید از فروشگاه های معتبر موجود در بازار یا سایت های معتبر اینترنتی استفاده کنید، البته خرید اینترنتی می تواند شیوه بهتری باشد، چرا که به راحتی قابل دسترس بوده و با پرداخت الکترونیکی، می توانید در کوتاه ترین زمان کد فعالسازی قانونی را دریافت کنید، ضمن آنکه علاوه بر قیمت پایین تر نسبت به سی دی های فیزیکی آنتی ویروس، بی خود و بی جهت هزینه اضافی برای سی دی و بسته بندی پرداخت نمی کنید.

۲ در جست وجوهای پرخطر از نرم افزارهای ضد جاسوسی استفاده کنید:

امروزه جاسوسی اینترنتی، برای کاربران کامپیوتر به واقعیتی گریزناپذیر تبدیل شده است. حاصل کمی غفلت هنگام گشت زدن در وب، ممکن است شما را با کوکی های متجاوز و پاپ آپ های تمام نشدنی روبه رو سازد. بسیاری از کاربران برای اینکه از شر این پلیدی های اینترنت در امان بمانند، به نرم افزارهای ضدجاسوسی (Anti Spyware) پناه می برند، اما اگر انتخاب برنامه های ضدجاسوسی و ضدتبلیغاتی از روی دقت صورت نگیرد، درمان ممکن است بدتر از خود مرض از آب دربیاید. اگر به دنبال راهی برای مقابله با پاپ آپ ها هستید، گوگل، یاهو و MSN ابزارهای خوبی را برای مسدود کردن این پنجره ها به طور رایگان عرضه می کنند.

۳. میزان کشف ویروس آنتی ویروس را بررسی کنید:

نرخ شناسایی یا میزان کشف ویروس هر آنتی ویروس مهم ترین ویژگی یک آنتی ویروس است. این ویژگی نشان می دهد که در زمان انتشار یک ویروس نرخ شناسایی و محافظت از سیستم به چه میزان است.

۴. تعداد به روز رسانی را مد نظر قرار دهید:

هر چه تعداد به روز رسانی یک آنتی ویروس بالاتر باشد، نشان می دهد که شرکت عرضه کننده سریع تر به عرضه امضاهای ویروس های جدید می پردازد و طبیعتا سیستم ها با توجه به به روزرسانی های بیشتر با احتمال آلودگی کمتری روبه رو هستند.

۵ به الگوریتم های هوش مصنوعی اهمیت دهید:

با توجه به تغییر روزانه و تولید نسل های جدید ویروس ها، تنها امکانات شناسایی ویروس ها بر اساس امضا کافی نیست و این نیاز وجود دارد که نرم افزار آنتی ویروس بتواند بر اساس رفتارهایی که یک فایل دارد، تشخیص بدهد که فایل حاوی بدافزار است یا خیر. در این روش نرم افزارهایی که نرخ شناسایی بالاتری دارند گزینه های بهتری هستند.

۶ میزان سنگینی نرم افزار را در نظر بگیرید:

هر کدام از محصولات آنتی ویروس، بسته ای شامل امکانات مختلف از جمله آنتی ویروس، ابزارهای پیشگیری، ضد هک، ضد هرزنامه، کنترل ابزارهای جانبی، رمزنگاری، مدیریت رمز عبور و... ارائه می دهند که بر اساس مشخصات سخت افزاری سیستم می تواند کندی محسوس یا غیرمحسوسی را در روند کاربری کامپیوتر ایجاد کند که با توجه به مشخصات سخت افزاری دستگاه و امکانات مورد نیاز به انتخاب آنتی ویروس مبادرت کرد.

۷ به قیمت کالا توجه کنید:

نکته ای که باید به آن توجه بسیار شود قیمت آنتی ویروس های موجود در بازار است. با توجه به فرهنگسازی های صورت گرفته در چند سال گذشته از یک سو و افزایش ضریب نفوذ اینگونه از نرم افزارهای امنیتی از سوی دیگر، بسیاری از تولیدکنندگان مطرح جهانی با کاهش قیمت های خود سعی کرده اند تا بتوانند زمینه استفاده از یک آنتی ویروس مناسب را برای تمام کاربران دنیای دیجیتال فراهم آورند. به همین دلیل این کالا در تنوع قیمتی گوناگونی در بازار موجود است که می توانید با توجه به نیاز خود و میزان مراجعه خود به فضای پر خطر از یک آنتی ویروس مناسب استفاده کنید.

مریم عسگری

روزنامه دنیای اقتصاد ( www.donya e eqtesad.com )