شاید تلفن همراه شما هم ویروسی باشد-هرآنچه باید درباره امنیت تلفن های همراه بدانید

هرآنچه باید درباره امنیت تلفن های همراه بدانید

ویروس ، کرم، تروجان و دیگر بدافزارها از جمله خطراتی است که در کمین رایانه کاربران نشسته و با کوچک ترین بی احتیاطی آنها را آلوده می کند. شاید تا چهار یا پنج سال پیش کمتر کسی به این آلودگی ها اهمیت می داد، اما امروزه افزایش دانش عمومی استفاده از تجهیزات رایانه ای و رواج فعالیت های مختلفی همچون پرداخت های آنلاین موجب شده است تا کاربران مبتدی نیز به اهمیت این موضوع پی ببرند و برای جلوگیری از آلودگی رایانه خود به این بدافزارها، از نرم افزارهای مختلفی کمک بگیرند.

متاسفانه با وجود درک حفظ امنیت در رایانه ها، به این موضوع در تلفن های همراه و تبلت ها توجهی نمی شود. تا یک یا دو سال پیش می توانستیم از این مساله صرف نظر کنیم و بگوییم تعداد بدافزارهای مخرب برای تلفن های همراه آن قدر کم است که توجه به آن چندان ضروری به نظر نمی رسد؛ اما امروزه گسترش نفوذ این دستگاه های هوشمند میان کاربران و تنوع سیستم های عامل ایجاد شده برای آنها موجب شده است تا هکرها و افراد خرابکار، تلفن های همراه و تبلت ها را در اولویت های خود برای اقدامات خرابکارانه قرار دهند.

سرعت طراحی و انتشار بدافزارهای مرتبط با این تجهیزات به قدری در حال افزایش است که شرکت امنیتی پی آف (McAfee) در فوریه نسبت به شناسایی بیش از ۳۶۰۰۰ بدافزار که اکثر آنها نیز سیستم عامل اندروید را هدف قرار داده بودند، هشدار داد. البته ذکر این نکته ضروریست که این بدافزارها فقط سیستم عامل اندروید را هدف قرار نمی دهند و اگر شما یک دستگاه تلفن همراه یا تبلت دارید باید برای حفظ امنیت در آن، از حداقل دانش لازم برای آشنایی با روش های آلودگی دستگاه خود با بدافزارها و اقدامات پیشگیرانه از این آلودگی ها، برخوردار باشید.

اگر بدافزاری به صورت مخفیانه در تلفن همراه یا تبلت شما نفوذ کند، می تواند نسبت به نصب نرم افزارهای تبلیغاتی و ارسال پیام های کوتاه ناخواسته که هزینه های بسیاری را نیز برای شما همراه دارند، اقدام کند. همچنین این بدافزارها می توانند در ایمیل ها، متون و گشت و گذارهای وب شما نیز جاسوسی کنند.

چگونگی آلودگی به بدافزارها

یکی از رایج ترین روش های نفوذ بدافزارها به تلفن همراه یا تبلت شما، از طریق دانلود نرم افزارهای بظاهر شناخته شده یا ابزارهای مفید و کاربردی است. برخی کاربران گمان می کنند با هوشیاری در زمان دانلود نرم افزارها می توانند مانع از آلودگی به انواع بدافزارها شوند در صورتی که گاهی اوقات بدافزارها با اسامی نرم افزارهای بسیار شناخته شده و معروف به دستگاه قربانی خود نفوذ کرده و آنها را آلوده می کنند. به عنوان مثال سال گذشته نسخه های جعلی بازی محبوب پرندگان خشمگین (Angry Birds) انتشار یافت و تعداد زیادی از کاربران سیستم عامل اندروید نیز نادانسته آنها را دانلود کردند که گرفتاری های زیادی به بار آورد.

در هر حال این روش نیز ممکن است بزودی دستخوش تغییراتی شود؛ چرا که محققان امنیتی نسبت به علاقه بسیار زیاد هکرها برای آلوده کردن دستگاه های تلفن همراه توسط مرور صفحات آلوده وب هشدار داده اند و احتمالا با هوشیاری روز افزون مردم، هکرها دنبال راه های دیگری خواهند رفت.

فراوانی بدافزارهای اندرویدی

تنوع و تعداد بسیار برنامک های قابل نصب برای سیستم عامل اندروید موجب شده است تا دستگاه های مجهز به آن نیز بیش از دیگر دستگاه ها فروش داشته باشد و بخش عظیمی از بازار تلفن های همراه و تبلت به این سیستم عامل اختصاص پیدا کند. همین موضوع نیز موجب شده تا سیستم عامل اندروید در صدر جدول سیستم های عامل هدف برای اقدامات خرابکارانه قرار بگیرد. به گزارش آزمایشگاه های کارسپرسکی سال گذشته، بیش از ۹۴ درصد از تهدیدات امنیتی تلفن های همراه مربوط به سیستم عامل اندروید بوده است که از این مقدار نسخه نان زنجبیلی (Gingerbread Android ۲.۳.۶) و بستنی حصیری (Ice Cream Sandwich Android ۴.۰.۴) رتبه های اول و دوم را به خود اختصاص می دهند. همچنین بیش از نیمی از بدافزارهای شناسایی شده توسط کسپرسکی، در گروه تروجان های پیام کوتاه قرار گرفته اند، بنابراین به شما توصیه می کنیم در صورت مشاهده ارسال پیام های مشکوک و ناخواسته توسط تلفن همراهتان، بسرعت نسبت به نصب نرم افزارهای امنیتی و به کارگیری روش های مقابله با بدافزارها اقدام کنید. همچنین سعی کنید سیستم عامل دستگاه اندرویدی خود را به روز نگه دارید؛ زیرا بسیاری از بدافزارها سیستم عامل های قدیمی تر را هدف قرار می دهند.

همان طور که گفتیم دستگاه های مجهز به سیستم عامل اندروید بیش از دستگاه های دیگر در معرض خطرات احتمالی قرار دارند. این نکته را فراموش نکنید که بدافزارها تهدیدی برای کل سیستم های عامل به شمار می روند. به عنوان مثال طبق تحقیقات به عمل آمده توسط یک موسسه امنیتی، میزان خطرات ناشی از بدافزارهای سیستم عامل iOS به مراتب بیشتر از خطرات ناشی از بدافزارها در سیستم عامل اندروید است؛ زیرا بدافزارها در iOS دسترسی بیشتری به اطلاعات شخصی شما دارند (در بیشتر موارد دستگاه های آلوده به بدافزار، جیلبریک و دسترسی به فایل های سیستمی در آنها فعال بوده است). اولین بدافزار سیستم عامل iOS در اواسط سال گذشته منتشر شد که نتیجه آن آلودگی تعداد زیادی از دستگاه های مجهز به این سیستم عامل و سرقت اطلاعات تماس کاربران و ارسال آنها به سرورهای دیگر بود. در نهایت نیز این اطلاعات برای ارسال پیام های کوتاه تبلیغاتی مورد استفاده قرار گرفت.

در همان موقع یک هکر نوجوان هندی توانست نمونه ای از بدافزار قابل اجرا در ویندوز فون ۸ را ارائه کند. البته انتشار نیافتن این بدافزار آسیبی به کاربران این سیستم عامل وارد نکرد، اما این اقدام، احتمال آلوده شدن دستگاه های مجهز به این سیستم عامل توسط بدافزارهای دیگر در آینده را از بین نمی برد.

حفاظت در برابر آلودگی ها

همان طور که پیشتر نیز به آن اشاره کردیم، آلودگی به انواع بدافزارها، ناشی از دانلود نرم افزارهای نامعتبر است. برای جلوگیری از بروز این اتفاق باید هنگام دانلود نرم افزارهای موردنظر به این نکات توجه کنید:

ـ نرم افزار موردنظرتان شناخته شده و معتبر باشد.

ـ چنانچه قصد دارید نرم افزار مشهوری را دانلود کنید، حتما به نام سازنده آن توجه کرده و آن را با اطلاعات معتبری که از این نرم افزار در اختیار دارید مقایسه کنید. (به عنوان مثال چنانچه بازی پرندگان خشمگین توسط Rovio منتشر نشده است از دانلود آن خودداری کرده و با ارسال گزارش به گوگل، وجود بدافزار در این نرم افزارها را هشدار دهید.)

ـ چنانچه قصد دارید نرم افزاری ناشناخته را دانلود کنید که اعتبارسنجی آن برایتان دشوار است، پیشنهاد می کنیم به بخش نظرات آن نرم افزار مراجعه کنید. مطمئنا نظرات دیگر کاربران درباره این نرم افزار می تواند اطلاعات خوبی را در اختیار شما قرار دهد و امتیازی که کاربران مختلف به آن اختصاص داده اند می تواند بیانگر اعتبار و صحت عملکرد آن نرم افزار باشد.

ـ هنگام دانلود نرم افزارهایی با امتیاز پایین و نظرات منفی، بیشتر دقت کنید و جستجوی بیشتر درخصوص تائید صحت عملکرد نرم افزار را فراموش نکنید.

ـ تا حد امکان دستگاه خود را جیلبریک نکنید و از سایت های معتبر نسبت به دانلود نرم افزارهای موردنظر اقدام کنید.

نرم افزارهای امنیتی

نرم افزارهای مختلفی برای حفاظت از تلفن همراه یا تبلت شما در برابر بدافزارها طراحی شده اند که باتوجه به سیستم عامل دستگاه خود می توانید نسبت به نصب هریک از آنها اقدام کنید. برخی از این نرم افزارها عبارت است:

ـ اندروید آنتی ویروس لوک اوت (lookout)، آنتی ویروس نورتون آنتی ویروس AVG و آنتی ویروس مخصوص موبایل مکافی:

Norton Security antivirus Lookout Security & Antivirus McAfee Mobile Security AVG Antivirus

ـ آی. او. اس: WebRoot Secureweb

ـ ویندوز فون آنتی ویروس: TrustGo

همچنین مجموعه های امنیتی کامل تری نیز وجود دارد که علاوه بر حفاظت در برابر بدافزارها، ابزارهای امنیتی دیگری را نیز برای رمزنگاری اطلاعات، رهگیری دستگاه سرقتی و... در اختیار شما قرار می دهند. نرم افزارهایی مانند McAfee All Access Kaspersky ONE Trend Micro Titanium Maximum Security مثال هایی از این موارد هستند.

بررسی دوره ای

بررسی وضع سلامت انسان در بازه های زمانی مختلف، از جمله توصیه های پزشکان به شمار می رود. اگر سلامت تلفن همراه و تبلت نیز برایتان اهمیت دارد، توصیه می کنیم هر چند وقت یک بار با استفاده از نرم افزارهای امنیتی که پیشتر به آنها اشاره کردیم، دستگاه خود را اسکن کنید.

اسکن های زمان بندی شده (هفته ای یک بار یا بیشتر) نه تنها می تواند مانع آلودگی دستگاه شما به بدافزارها باشد، بلکه در صورت بروز آلودگی نیز می توانید در سریع ترین زمان ممکن، آلودگی را کشف و نسبت به پاکسازی آن اقدام کنید.

رمزعبورهای حفاظت شده

انتشار بسیاری از اطلاعات محرمانه در سرقت رمزهای عبورهای شما ریشه دارد. همان طور که در سیستم های عامل ویندوز و مک، نرم افزارهای مختلفی برای حفاظت از رمزعبورها طراحی شده است، تلفن های همراه وتبلت ها نیز می توانند از نرم افزارهایی همچون password۱ و LastPass کمک بگیرند. به کمک این نرم افزارها می توانید اطلاعات محرمانه خود مانند رمزهای عبور سرویس های مختلف را در محیطی کاملا امن و رمزنگاری شده ذخیره کنید. همچنین با استفاده از این نرم افزارها یک بار رمزعبور مربوط برای ورود به سرویس های مختلف را وارد کرده و در دفعات آتی، نرم افزار به طور خودکار ورود رمز را به عهده می گیرد. در چنین شرایطی حتی اگر بدافزاری برای ثبت رمزعبور وارد شده توسط شما به تلفن همراه یا تبلت نفوذ کرده باشد، قادر به ثبت رمز و سرقت آن نخواهد بود.

مریم محمدبیکی فراهانی

روزنامه جام جم ( www.jamejamonline.ir )