بازی های رایانه ای همیشه هم بد نیستند

هر چند بازی های رایانه ای و ویدئویی به دلیل ظرفیت بالایی که در ایجاد اثرات منفی دارند زیر ذره بین متخصصان روان شناسی قرار گرفته اند، اما محققان و توسعه دهندگان بازی های دیجیتالی در تلاشند تا نقش مثبت این بازی ها بر سلامت، یادگیری و دیگر اهداف اجتماعی را بیشتر به دنیا معرفی کنند.

پیش از این قدرت غیرقابل انکار بازی ها در تشویق کودکان به خوردن و تغذیه سالم، کمک به نوجوانان در افزایش فعالیت های مغزی و حتی مواجهه با مشکلاتی نظیر فقر و تغییرات آب وهوایی به اثبات رسیده است.

بیشتر آمریکایی ها در نظرسنجی که اخیرا توسط بنیاد هریس انجام شده معتقدند که بین بازی های ویدئویی و رفتار خشونت آمیز افراد رابطه ای وجود دارد. جو بایدن معاون ریاست جمهوری ایالات متحده بتازگی در جلسه ای که در کاخ سفید و پس از حادثه خشونت بار مدرسه سندی هوک که طی آن فردی روی ۲۰ کودک و ۶ بزرگسال آتش گشوده بود، برگزار شد دستور داد تا در زمینه تاثیر بازی های ویدئویی روی کاربران تحقیقات بیشتری انجام شود، اما بسیاری از پژوهشگران معتقدند شواهد اندکی وجود دارد که ثابت می کند بازی های رایانه ای کاربران را به سمت خشونت سوق می دهد و در عوض به تاثیرات مثبت بازی های دیجیتالی اشاره دارند.

جیسون الایر یکی از متخصصان دانشگاه کارولینای شمالی می گوید: بازی های ویدئویی می توانند اثرات مثبت زیادی مخصوصا در زمینه های روانی داشته باشند. ما در تحقیقات مان روی درک و یادگیری ناشی از اثر بازی ها تمرکز کرده ایم و در تلاشیم تا مکانیزم های دقیقی مانند تاثیر بر زمان واکنش و حافظه کاربران را درک کنیم.

اشاره الیر به تحقیقاتی است که اخیرا روی چند نوجوان علاقه مند به بازی های دیجیتالی انجام داده و نتایج این تحقیق نشان می دهد این نوجوانان نسبت به جوانانی که علاقه ای به انجام بازی های دیجیتالی ندارند از بلوغ و سلامت عاطفی نسبتا بیشتری برخوردارند. هرچند این تحقیق به رابطه علت و معلولی مشخصی اشاره نمی کند، اما الایر نسبت به یافتن رابطه معنادار خوشبین است.

الایر معتقد است اگرچه افراط کاربران در انجام بازی های دیجیتالی باعث بدنامی آنها شده اما مقصر دانستن آنها در بروز برخی ناهنجاری های اجتماعی کمی ساده انگارانه به نظر می رسد. البته اگر به عنوان یک متخصص منکر اثر منفی بازی های ویدئویی باشم بسیار ریاکارانه است، اما این را هم باید بگویم که هنوز هیچ دلیلی وجود ندارد که نشان دهد انجام بازی های خشونت آمیز ممکن است شما را درگیر رفتار خشونت آمیز کند.

یک بازی برای میوه خوردن

شرکت های بزرگ تولید بازی های رایانه ای و ویدئویی و همچنین توسعه دهندگان مستقل، بازی های دیجیتالی را با هدف ترویج مهارت های مثبت و عادات خوب تولید کرده اند. به عنوان مثال دِنیس آی دانشجوی دانشگاه نورث وسترن با هدف تشویق کودکان به خوردن میوه و سبزیجات و جلوگیری از چاقی، یک بازی ویدئویی به نام jive health مخصوص تلفن های همراه طراحی کرده است. در این بازی کودکان برای شخصیت های حیوانی بازی سیب و دیگر میوه ها را پیدا کرده و برای رفتن به مرحله بعد باید عکسی از غذاهای زندگی واقعی را ارائه کنند.

آی که تیمش برنده جایزه ابتکارات چالشی در همایش دانشمندان جوان کنگره «آمریکای سالم» شده معتقد است که نمی توان فقط با پند و موعظه کودکان را به سمت تغذیه سالم سوق داد. بچه ها این بازی را با علاقه دنبال می کنند و این موضوع نشان دهنده آینده روشن چنین بازی هایی است.

حتی بازی های بسیار انتقاد برانگیز شلیک و تیراندازی می توانند روی دیگری داشته باشند. مطالعات محققان دانشگاه تورنتو نشان می دهد انجام بازی های تیراندازی و رانندگی حتی برای مدت زمان کوتاه منجر به بهبود توانایی کاربر در جستجوی اهداف پنهان می شود.

«لان اسپنس» معتقد است که این مهارت های بصری می توانند بسیار مفید باشند. مهارت های بصری می توانند در بررسی اسباب و اثاثیه منزل، مطالعه عکس MRI و اشعه ایکس، تفسیر تصاویر ماهواره ای، کشف استتار و حتی تشخیص یک چهره آشنا در میان انبوه جمعیت لازم و ضروری باشند.

پژوهشگران بیمارستان کودکان بوستون طی گزارشی اعلام کرده اند که یک بازی می تواند به کودکان مبتلا به مشکلات عصبی در کنترل احساساتشان کمک کند. در این بازی فرد به سمت مواضع دشمن شلیک کرده و از شلیک به خودی ها منع می شود.

در این بازی چنانچه ضربان قلب کاربر از حد خاصی بالاتر برود فرد قادر به تیراندازی نخواهد بود.بنابر این مهارت حفظ آرامش در کاربر تقویت می شود. همچنین دانشجویان دانشگاه کالیفرنیای جنوبی یک بازی به نام «دارفور در حال مرگ» طراحی کرده اند تا به وسیله آن آگاهی کاربر نسبت به بحران نوع دوستی افزایش یابد. مطالعاتی که سال ۲۰۰۴ انجام شد نشان می داد جراحانی که بازی های رایانه ای انجام می دهند کمتر از دیگر جراحان مرتکب خطا می شوند که احتمالا در نتیجه افزایش تاثیر مثبت بازی ها در ایجاد تمرکز و همبستگی ذهنی است.

«کری هیتر» عضو آزمایشگاه تحقیقات در خصوص اثر بازی ها بر آموزش و سرگرمی دانشگاه میشیگان می گوید: راه های بسیاری برای تاثیرگذاری مثبت بازی ها وجود دارد و واضح است که یکی از این راه ها آموزش آگاهی محور است.

هیتر که یکی از شرکت کنندگان در جلسه کاخ سفید بود اذعان دارد که بازی های انجام شده در آزمایشگاه او کمک های زیادی به آموزش اهمیت بهداشت، ناهنجاری های پزشکی و آلودگی هوا داشته اما همچنان گاهی اوقات نتایج ناخواسته ای نیز به بار آورده است.

به عنوان مثال آنها دانشجوی چینی داشتند که پس از بازی تامب رایدر مشتاق به یادگیری زبان انگلیسی شد. پروفسور مگی سیف النصر از دانشگاه نورث وسترن معتقد است برخی بازی های رایانه ای باعث ارتقای قدرت تفکر می شود؛ از این رو بویژه برای سالمندان بسیار مفید است.

spacemart

مترجم: آتنا حسن آبادی

 روزنامه جام جم ( www.jamejamonline.ir )