افق های جدیـد برای مایکروسافت

پس از پنج ماه تلاش، کمیته انتخابی که مسئول انتخاب مدیرعامل جدید برای مایکروسافت بود، ساتیا نادلا را برگزید . نادلا که در بین نامزدهای معرفی شده چهر ه ای کمتر شناخته شده بود در نظر این کمیته از افرادی چون استفان الوپ، مدیرعامل سابق نوکیا و آلن مولالی، مدیرعامل کنونی فورد شایسته تر جلوه کرد و از این پس یکی از تاثیرگذارترین افراد تاریخ فناوری خواهد بود . اما نادلا کیست که کمیته انتخاب مدیرعامل، او را برگزید؟ مدیر جدید مایکروسافت چه چالش ها و مشکلاتی پیش رو دارد و باید منتظر چه تغییر و تحولاتی در این غول دنیای فناوری باشیم؟ اینها پرسش هایی است که در این گزارش سعی کردیم به آنها پاسخی روشن دهیم .

ساتیا نادلا ۴۶ سال قبل در حیدرآباد هند به دنیا آمد و در رشته مهندسی الکترونیک از یکی از معتبرترین دانشگاه های فناوری این کشور فارغ التحصیل شد . او سپس به آمریکا رفت و در رشته های علوم کامپیوتر و MBA مدرک کارشناسی ارشد گرفت . با این تحصیلات می توان گفت وی فرد مناسبی برای هدایت یک شرکت فناوری است . یک فرد آشنا به رایانه که برای تجارت هم تعلیم دیده است . اما این تنها ملاک انتخابش به عنوان مدیرعامل غول نرم افزاری دنیا نیست .

با این که در دنیای فناوری نامی از نادلا شنیده نمی شد، اما وی تا قبل از انتخابش به عنوان مدیرعاملی مایکروسافت، یکی از تاثیرگذارترین افراد در تاریخ فناوری بوده است . نادلا سال ۱۹۹۲ به مایکروسافت پیوست و در این ۲۲ سال شاهد تمام فراز و فرودهای شرکتش بود . نادلا در مایکروسافت، مدیر بخش سرور و تجارت ابزارها، معاون بخش توسعه و تحقیق (R&D) سرویس های آنلاین، مدیر گروه توسعه راهکارهای تجاری و مدیر بخش مشتری و تجارت بود و پیش از مدیرعاملی، مدیریت بخش بسیار مهم سرویس های ابری مایکروسافت را عهده دار بود . کاملا مشخص است او پله های ترقی را یکی پس از دیگری طی کرده و با ۲۲ سال حضور در مایکروسافت کاملا خودش را ثابت کرده است .

چرا ساتیا نادلا؟

شرکت ها برای پشت سر گذاشتن دوره رایانه های شخصی (PC)، یک دوره گذار را سپری کرده اند . در دوره پس از رایانه های شخصی، سرویس ها و خدمات ابری خودنمایی می کنند و مایکروسافت که پر کاربرترین سیستم عامل دنیا را برای رایانه های شخصی تولید می کند، باید مراحل گذار از دوران رایانه های شخصی به پس از رایانه های شخصی را با موفقیت طی می کرد . در این مرحله گذار، نادلا بزرگ ترین نقش را در شرکت ایفا کرد .

از این حیث نادلا بهترین انتخاب برای مایکروسافت بود . اگر به سابقه کاری دیگر نامزدهای این جایگاه نگاه کنیم، شاید مدیرعامل سابق نوکیا انتخاب بهتری بود . مایکروسافت امروز، نیاز به یک «بیل گیتس» جدید دارد، نه یک استیو بالمر دیگر!

۳ دوره مدیریت

بیل گیتس یک نابغه بود، هم در نرم افزار و هم در تجارت . اما مدیر دوم یعنی استیو بالمر که در رشته اقتصاد تحصیل کرده، بیشتر تاجر بود تا آشنا به نرم افزار . به همین دلیل مایکروسافت به آلن مولالی، مدیرعامل خوشفکر فورد نیاز نداشت . این شرکت یک بیل گیتس دیگر می خواهد تا از این شرایط خارج شود . منظور از این شرایط، در حالت بحرانی و در آستانه ورشکستگی قرار داشتن نیست . مایکروسافت هرچند حال و روز خوبی دارد، اما نسبت به گذشته که در دنیا شماره یک بود، اصلا در شرایط ایده آل به سر نمی برد . بیل گیتس جدید یک بار در دوره گذار توانست مایکروسافت را به سلامت به دوران پس از رایانه های شخصی ببرد و با معرفی سرویس های ابری فوق العاده قوی خودی نشان بدهد . مدیر سوم باید بتواند دوباره مایکروسافت را به اوج برساند . این شرکت با این انتخاب نشان داد تصمیم دارد در زمینه نرم افزار بیش از پیش رشد کند و فاصله اش از رقبا بیشتر و بیشتر شود .

اوضاع ناخوش موبایل

بزرگ ترین چالش پیش روی مدیر سوم دنیای موبایل است . نادلا در رزومه پربارش یک کمبود بزرگ دارد . او در دنیای موبایل فعالیت بزرگی نداشته و به همین دلیل تحلیلگر گارتنر به او پیشنهاد می کند «نگاه تازه ای به دنیای موبایل داشته باشد یا از فرد بااستعدادی در این حوزه به عنوان مشاور استفاده کند .» مایکروسافت بتازگی نوکیا را خریده و کسب و کار جدیدی به تجارتش افزوده و از این پس مدیریت تمام اینها به عهده نادلا است . این نام ها چالش های آینده نادلا هستند: ویندوزفون، سرفیس، ویندوز RT، نوکیا و اندروید . جالب این که تمام این نام ها به حوزه موبایل مربوط می شود .

ویندوزفون باید برای رقابت با اندروید و آی . او . اس حسابی رشد کند و نیاز به تغییر برخی سیاست ها در آن خیلی جدی احساس می شود .

سرفیس ها، تبلت های خوبی هستند اما پس از گذشت دو سال از آنها انتظاری را که از ساخت تبلت توسط یک شرکت بزرگ می رفت، برآورده نکرده اند . آبان ماه بود که مایکروسافت اعلام کرد درآمدش از سرفیس نسبت به فصل قبل دو برابر شده و از ۱۸.۵۳میلیارد دلار درآمد شرکت (۶.۳۳میلیارد دلار سود خالص)، ۴۰۰ میلیون دلار مربوط به فروش سرفیس هاست . مسلما مایکروسافت خیلی بیشتر از این مبالغ برای سرفیس ها هزینه کرده و نادلا باید یک تصمیم جدی درباره این محصول بگیرد .

ویـنـــدوز RT مـــوجودی ناقص الخلقه است! نه ویندوز با تمام قابلیت هایش است و نه ویندوزفون با قابلیت های یک گوشی . اگر مایکروسافت بخواهد باز هم سرفیس تولید کند، چه بهتر که تبلت هایش را با امکانات یک ویندوز کامل به دست مشتری برساند تا یک برتری نسبت به تبلت های دیگر شرکت ها داشته باشد؛ البته با قیمتی ملایم تر؛ نه با قیمت Surface Pro .

نوکیا در دست مایکروسافت است . نادلا می تواند دوباره نام و آوازه نوکیای بزرگ را زنده کند یا برعکس کاری شبیه خرید موتورولا از سوی گوگل انجام دهد و از این خرید ضرر کند . خود نوکیا با در پی گرفتن سیاست ضد اندروید، حال و روز خوشی نداشت و باید دید نادلا چه خوابی برای این نام بزرگ دیده است .

بیشتر شرکت های تولیدکننده گوشی و تبلت به لطف اندروید رایگان به درآمد خوبی رسیدند و در این میان مایکروسافت هم بی بهره نماند . مایکروسافت، سال گذشته درآمد ۱.۶ میلیارد دلاری از اندروید داشت و نادلا باید در استفاده از اندروید در محصولات نوکیا تجدید نظر کند . جالب این که این درآمد از اندروید، از درآمد ویندوزفون برای مایکروسافت بیشتر است . شنیده ها حاکی است مایکروسافت بشدت در تلاش است امکان اجرای برنامه های اندروید را در ویندوز و ویندوزفون جدیدش فراهم کند . این، قدمی بزرگ و رو به جلوست .

چالش های رئیس جدید

علاوه بر چالش هایی در دنیای موبایل، نادلا باید سر و سامانی به بینگ، اکس باکس، ویندوز و آفیس هم بدهد . با این که درآمد حاصل از جستجو و تبلیغات از بینگ در سه ماهه گذشته ۴۷ درصد رشد داشت، ولی این موتور جستجو با توجه به هزینه های بسیاری که داشته، با فاصله زیادی در پشت سر گوگل قرار دارد (درصد استفاده کاربران اینترنت از موتورهای جستجو: ۷۰ درصد گوگل و ۶ درصد بینگ) . اگر مایکروسافت انرژی اش را به جای توسعه بینگ روی بخش های دیگر بگذارد، شاید نتیجه بهتری بگیرد .

اکس باکس در بین بخش های مایکروسافت بیشترین ضرر را در سال متحمل می شود . این بخش سال گذشته چیزی حدود دو میلیارد دلار ضرر داشت، در حالی که یکی از بخش های مستعد فروش است .

ویندوز ۸ و ۸.۱ با استقبال نسبی کاربران مواجه شدند و شکایت های زیادی را به جان خریدند . منوی استارت، رابط کاربری مترو، حالت پیش فرض ویندوز برای دستگاه های بسیار کم تعداد لمسی، موفقیت بسیار ویندوز قبلی (ویندوز ۷) و رویگردانی مردم از رایانه های شخصی به سمت موبایل، همه دست به دست هم دادند تا ویندوزهای جدید مایکروسافت به اقبال و درآمدی کمتر از گذشته برسند .

آفیس با این که رشد خوبی در سال های اخیر داشته، اما همچنان در دستگاه های لمسی حرفی برای گفتن ندارد . آفیس از بخش های پردرآمد مایکروسافت است و نادلا برای حفظ مشتری هایش باید تغییراتی در آفیس بدهد .

سینا سعیدی

روزنامه جام جم ( www.jamejamonline.ir )